Zasady i kryteria udzielania świadczeń rodzinnych

Zasady i kryteria udzielania świadczeń rodzinnych

Z dniem 1 maja 2004 r. wszedł w życie nowy system świadczeń rodzinnych. Określają go przepisy ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jednolity Dz. U. Z 2006r. Nr 139 poz 992 z późn. zm.).

Druki dotyczące świadczeń rodzinnych można pobierać i składać w Dziale Świadczeń Rodzinnych i Alimentacyjnych OPS Golczewo,  pokój nr 4.

Kto może ubiegać się o świadczenie?

Świadczenia rodzinne przysługują:

1) obywatelom polskim,

2) cudzoziemcom:

a) do których stosuje sie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego,

b) jeżeli wynika to z wiążących Rzeczpospolitą Polską umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym,

c) przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U.z 2006 Nr 234, poz. 1694, z 2007r. Nr 120 poz.818 i Nr 165, poz. 1170 oraz z 2008r. Nr 70, poz.416),lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej, jeżeli zamieszkują z członkami rodzin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

Świadczenia rodzinne przysługują osobom, o których mowa w ust. 2, jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres zasiłkowy, w którym otrzymują świadczenia rodzinne, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Po spełnieniu kryterium dochodowego prawo do świadczeń przysługuje:

1) rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka,

2) opiekunowi faktycznemu dziecka,

3) osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostającą na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony). Zasiłek przysługuje osobie uczącej się w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny przysługuje osobom wymienionym w punktach 1 i 2, do ukończenia przez dziecko:

- 18 roku życia,

- nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia,

- 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

W rozumieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych niepełnosprawnym jest dziecko w wieku do ukończenia 16 roku życia legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności określonym w przepisach o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Zasiłek rodzinny nie przysługuje, jeżeli:

1) dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;

2) dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w rodzinie zastępczej;

3) osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;

4) pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;

5) osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica, chyba że:

a) rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,

b) ojciec dziecka jest nieznany,

c) powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców

zostało oddalone,

d) sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów

utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka.

6) członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą , chyba że przepisy

o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczneiu społecznym stanowią inaczej.

Komu przysługują świadczenia rodzinne?

Ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz ich wypłata następują odpowiednio na wniosek:

a) małżonków lub jednego z małżonków,

b) rodziców lub jednego z rodziców,

c) opiekuna faktycznego dziecka,

d) opiekuna prawnego dziecka,

e) osoby uczącej się,

f) pełnoletniej osoby niepełnosprawnej,

g) innej osoby upoważnionej do reprezentowania dziecka lub pełnoletniej osoby niepełnosprawnej.

ZASIŁEK RODZINNY będzie przysługiwał gdy:

dochód na osobę w rodzinie nie przekroczy 539,- zł,

dochód na osobę w rodzinie z dzieckiem niepełnosprawnym nie przekroczy – 623,- zł.

W przypadku zbiegu prawa rodziców, opiekunów – świadczenia wypłaca się temu, który pierwszy złoży wniosek. Jeżeli dziecko nie pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z obojgiem rodziców, świadczenie rodzinne wypłaca się temu z rodziców, pod którego opieką dziecko się znajduje.

Świadczenia rodzinne są udzielane na okresy zasiłkowe począwszy od miesiąca, w którym został złożony wniosek z prawidłowymi dokumentami.

W przypadku ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych uzależnionych od niepełnosprawności osoby, prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na okres zasiłkowy, chyba że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W tym przypadku prawo do świadczeń ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin orzeczenia.

Świadczenia nienależnie pobrane, podlegające zwrotowi to:

- wypłacone pomimo ustania lub zawieszenia prawa lub wstrzymania wypłaty, jeżeli osoba była pouczona o braku prawa do ich pobierania,

-przyznana lub wypłacenia na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów lub świadomego wprowadzenia w błąd,

-wypłacone za okres w którym osoba stała się uprawniona do świadczeń rodzinnych w innym państwie w związku ze stosowaniem przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego do dnia wydania decyzji o uchyleniu decyzji przyznającej świadczenia rodzinne,

-świadczenia rodzinne przyznane na podstawie decyzji, której następnie stwierdzono nieważność z powodu jej wydania bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa albo świadczenia rodzinne przyznane na podstawie decyzji, która została następnie uchylona w wyniku wznowienia postępowania i odmówiono prawa do świadczenia rodzinnego.

ŚWIADCZENIA RODZINNE AKTUALNIE OBOWIĄZUJĄCE ŚWIADCZENIE

1) Zasiłek rodzinny

77,- zł na dziecko do piątego roku życia (miesięcznie);

106,- zł powyżej 5 roku życia do 18 (miesięcznie);

115,- zł powyżej 18 roku życia do 24 (miesięcznie);

2) Dodatek dla rodzin wielodzietnych

80,- zł na trzecie i kolejne dziecko (miesięcznie);

3) Z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego - 100,- dzieci rozpoczynające roczne przygotowanie przedszkolne i idące do szkoły

(jednorazowo).

4) Na kształcenie i rehabilitacja dziecka niepełnosprawnego

Na dziecko w wieku 0 – 5 lat – 60,- zł (miesięcznie);

Na dziecko w wieku od 5 – 24 lat – 80,- zł(miesięcznie);

5) Na naukę poza miejscem zamieszkania

50,- zł – na dojazdy do szkoły (miesięcznie);

90,- zł – gdy dziecko mieszka i uczy się poza domem (miesięcznie);

6) Zasiłek pielęgnacyjny – 153,- zł (miesięcznie);

7) dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka – 1 000,00 zł;

8) dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego – 400, 00 zł miesięcznie;

9) dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka:

a) 170,00 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 340,00 zł na wszystkie dzieci,

b) 250,00 zł miesięcznie na dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, nie więcej jednak niż 500,00 zł na wszystkie dzieci;

10) świadczenie pielęgnacyjne – 520,00 zł miesięcznie;

11) jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się żywego dziecka – 1 000,00 zł na jedno dziecko.

Jakie dokumenty są potrzebne przy ubieganiu się o zasiłek rodzinny wraz z dodatkami oraz pozostałe świadczenia?

Osoby ubiegające się o zasiłek rodzinny składają wniosek o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego do zasiłku rodzinnego wraz z następującymi dokumentami:

- uwierzytelnioną kopię dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby ubiegającej się o zasiłek rodzinny;

-skrócony odpis aktu urodzenia dziecka( kopia);

-orzeczenie o niepełnosprawności albo o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, w przypadku, gdy w rodzinie wychowuje się dziecko niepełnosprawne;

- zaświadczenie szkoły w przypadku, gdy dziecko ukończyło 16 rok życia;

-zaświadczenia lub oświadczenia stwierdzające wysokość przychodu rodziny, w tym odpowiednio:

-zaświadczenia z urzędu skarbowego o wysokości przychodów uzyskanych przez członków rodziny w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, jeżeli dochody te podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych;

- oświadczenia o składkach zdrowotnych;

-oświadczenia członków rodziny o wysokości uzyskanego przychodu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, jeżeli członkowie rodziny rozliczają się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne;

-zaświadczenia urzędu skarbowego o wysokości należnego zryczałtowanego podatku dochodowego za dany rok albo decyzję lub decyzje ustalające wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej,

-oświadczenia członków rodziny o wysokości uzyskanego innego dochodu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy niepodlegającemu opodatkowaniu;

-zaświadczenie właściwego organu gminy o wielkości gospodarstwa rolnego wyrażonej w hektarach przeliczeniowych ogólnej powierzchni w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy albo nakaz płatniczy za ten rok,

- przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość alimentów, jeżeli członkowie rodziny są zobowiązani wyrokiem sądu lub ugodą sądową do ich płacenia, na rzecz osoby spoza rodziny,

- kopię odpisu wyroku sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie lub kopię odpisu protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, przekazy lub przelewy pieniężne -dokumentujące faktyczną wysokość otrzymanych alimentów, w przypadku uzyskania alimentów niższych niż zasądzone w wyroku lub ugodzie sądowej oraz zaświadczenie komornika o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów,

-dokument potwierdzający utratę dochodu oraz wysokość utraconego dochodu, jeżeli dochód rodziny uległ obniżeniu na skutek utraty dochodu przez członka rodziny.

informację sądu o toczącym się postępowaniu w sprawie o przysposobienie dziecka, w przypadku osoby faktycznie opiekującej się dzieckiem, która wystąpiła o przysposobienie tego dziecka;

kopię aktów zgonu rodziców lub kopię odpisu wyroku zasądzającego alimenty w przypadku osoby uczącej się;

-kopię karty pobytu, w przypadku cudzoziemca przebywającego na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej posiadającego status uchodźcy lub posiadającego zezwolenie na osiedlenie się w Rzeczpospolitej Polskiej;

-kopię odpisu prawomocnego wyroku sądu orzekającego rozwód lub separację albo kopię aktu zgonu małżonka lub rodzica dziecka, w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko;

Osoby ubiegające się o ustalenie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego do wniosku dołącza się dodatkowo:

-zaświadczenie pracodawcy o udzieleniu urlopu wychowawczego oraz o okresie, na jaki urlop wychowawczy został udzielony;

-zaświadczenie o co najmniej sześciomiesięcznym okresie pozostawania w stosunku pracy bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego.

-zaświadczenie organu emerytalno-rentowego stwierdzającego, że osoba ubiegająca się była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych.

Osoby ubiegające się o ustalenie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego, z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego, do wniosku o zasiłek rodzinny dołączają zaświadczenie szkoły w przypadku nauki dziecka w szkole ponadgimnazjalnej.

Osoby ubiegające się o ustalenie prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, do wniosku o zasiłek rodzinny dołączają:

- dokument potwierdzający tymczasowe zameldowanie ucznia w bursie, internacie lub w innym miejscu zapewniającym zamieszkanie, prowadzonym przez podmiot publiczny;

- zaświadczenie szkoły, w przypadku nauki dziecka w szkole ponadgimnazjalnej;

- oświadczenie osoby fizycznej o wynajmie lokalu uczniowi oraz dokument potwierdzający tymczasowe zameldowanie.

Osoby starające się o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego składają wniosek z następującymi załącznikami:

-orzeczenie o niepełnosprawności albo

-orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ze wskazaniem daty powstania niepełnosprawności albo

-orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności;

-uwierzytelnioną kopię dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby ubiegającej się o zasiłek pielęgnacyjny.

Ubiegający się o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego składają wniosek oraz następujące załączniki:

-orzeczenie o niepełnosprawności lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami, o których mowa w art. 6b ust 3 pkt. 7 i 8 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych ( Dz. U. Nr 123 poz. 776 z późn. zm.) albo o znacznym stopniu niepełnosprawności ;

-zaświadczenie specjalnego ośrodka szkolno – wychowawczego w przypadku umieszczenia w nim dziecka, o niekorzystaniu w nim z całodobowej opieki

Postępowanie w sprawie o przyznanie świadczeń rodzinnych na wniosek osoby, która nie ma miejsca zamieszkania, wszczyna właściwy organ gminy lub miasta właściwy ze względu na miejsce jej czasowego pobytu. Do wniosku dołącza dokument potwierdzający tymczasowe zameldowanie lub potwierdzenie zamieszkania w miejscu pobytu.

W przypadku utraty przez członka rodziny dochodu, od dochodu rodziny odejmuje się przeciętną miesięczna kwotę utraconego dochodu

Prawo do świadczeń rodzinnych ustala się od pierwszego pełnego miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła utrata dochodu, nie wcześniej jednak niż od miesiąca złożenia wniosku.

Do wniosku należy dołączyć dokument potwierdzający utratę przez członka rodziny dochodu oraz wysokość utraconego dochodu.

W przypadku uzyskania przez członka rodziny dochodu po roku, z którego dochody stanowią podstawę do ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych, do dochodu rodziny dodaje się miesięczną kwotę dochodu uzyskanego przez członka rodziny, o ile dochód ten osoba otrzymuje w dniu ustalania prawa do świadczeń rodzinnych.

Do wniosku należy dołączyć dokument potwierdzający uzyskanie przez członka rodziny dochodu oraz wysokość uzyskanego dochodu.

W przypadku gdy dochód rodziny powiększony o uzyskany dochód powoduje utratę prawa do świadczeń rodzinnych, świadczenia nie przysługują od miesiąca następującego po pierwszym pełnym miesiącu od uzyskania dochodu.

Kopię dokumentów może uwierzytelnić podmiot realizujący świadczenia rodzinne, notariusz lub instytucja, która dokument wydała.

W przypadku zmiany liczby członków rodziny – urodzenie dziecka, usamodzielnienie dziecka, rozwodu, śmierć itd. – należy fakt ten zgłosić organowi wypłacającemu świadczenia rodzinne.

Zmiany ta wpływa na uprawnienia do świadczeń rodzinnych.